Posts

Թե հաճախ ինչպես են կանայք համատեղում կրծքով կերակրումն ու աշխատանքը․ նկարապատում

Աշխատավայրում ընտանիքամետ միջավայրի կարևորագույն տարրերից է կրծքով կերակրելու (ԿԿ) հնարավորության ապահովումը, երբ կինը վերադառնում է աշխատանքի։ Սրա համար մի քանի միջոցներ կարող են կիրառվել․

• Աշխատանքային ճկուն պայմաններ (հեռավար աշխատանք, աշխատանքի արդյունքի վրա հիմնված վճարումներ, ազատ գրաֆիկ և այլն),
• Կրծքով կերակրելու սենյակներ աշխատավայրերում,
• Հավելյալ ընդմիջումներ կրծքով կերակրող ծնողների համար,
• Տրանսպորտի տրամադրում՝ երեխային այցելելու, կերակրելու և աշխատավայր վերադառնալու համար։

Loading...

Loading…

Աշխատանքային քննարկում՝ «Կետ 33» ՀԿ և ԱԺ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամների միջև

Մայիսի 12-ին «Կետ 33» հասարակական կազմակերպության ներկայացուցիչներն աշխատանքային քննարկում են ունեցել ԱԺ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամների հետ՝ մայրության վաղ շրջանում գտնվող կանանց աշխատանքային իրավունքների շուրջ:

Հանդիպման ժամանակ «Կետ 33» ՀԿ ղեկավար Աստղիկ Կարապետյանը ներկայացրել է «Կրծքով կերակրելու իրավունքը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» հետազոտությունը, որն արվել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» ծրագրի շրջանակում: Ծրագիրն իրականացվել է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ` «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի շրջանակում:


ԱԺ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամները պատրաստակամություն են հայտնել համագործակցել «Կետ 33» ՀԿ հետ՝ մայրության վաղ շրջանում գտնվող կանանց կրծքով կերակրման համար աշխատանքային հարմարավետ միջավայրի ստեղծման օրենսդրական կարգավորումների շուրջ:

Ինչպես ապահովել կրծքով կերակրելու հնարավորությունն աշխատող մայրերի համար

Ընտանիքամետ քաղաքականությունները, որոնք նպաստում են ընտանիք-աշխատանք բալանսի ապահովմանը և հեշտացնում երեխայի խնամքն ու աշխատանքը համատեղելը, կարևոր նշանակություն ունեն կրծքով կերակրելը խրախուսելու հարցում։

Ընտանիքամետ քաղաքականությունների տարրերից կարևորագույնը կրծքով կերակրելու հնարավորությունների ապահովումն է, երբ կինը վերադառնում է աշխատանքի։ Սրա համար մի քանի միջոցներ կարող են կիրառվել․

• Աշխատանքային ճկուն պայմաններ (հեռավար աշխատանք, աշխատանքի արդյունքի վրա հիմնված վճարումներ, ազատ գրաֆիկ և այլն),
• Կրծքով կերակրելու սենյակներ աշխատավայրերում,
• Հավելյալ ընդմիջումներ կրծքով կերակրող ծնողների համար,
• Տրանսպորտի տրամադրում՝ երեխային այցելելու, կերակրելու և աշխատավայր վերադառնալու համար։

Ի դեպ, կարող է կիրառվել միջոցներից միայն մեկը կամ մի քանիսը միաժամանակ՝ հաշվի առնելով գործատուի ֆինանսական և նյութատեխնիկական ռեսուրսները։
Աղբյուրը՝ «Կրծքով կերակրելու իրավունքը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» հետազոտություն:

*Իրազեկումը պատրաստվել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» արշավի ծրագրի շրջանակում, որն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ՝ «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի շրջանակում:

Ընտանիքամետ միջավայրը շահավետ է թե՛ պետության, թե՛ գործատուի, թե՛ աշխատողի համար (Ինֆոգրաֆիկա)

Ընտանիքամետ աշխատանքային միջավայրը հնարավորություն է տալիս լավագույնս հավասարակշռել ընտանիքին ու աշխատանքին հատկացվող ժամանակը, ընտանեկան ու աշխատանքային պարտականությունները։

Ընտանիքամետ քաղաքականությունների իրականացումը շահավետ է թե՛ ընտանիքի, թե՛ գործատուների, թե՛ պետության համար։ Սրա արդյունքում պաշտպանված են լինում մայրերի ու նրանց երեխաների իրավունքները, առավելապես թեթևանում է նրանց հոգսը, և որոշակիորեն ապահովված է լինում նրանց և նրանց ընտանիքների բարեկեցությունը։

ՀՀ-ում աշխատունակ կանանց կեսից ավելին դուրս է մնում աշխատաշուկայից. հետազոտություն

ՀՀ-ում կանանց կրթական մակարդակը բավականին բարձր է, միևնույն ժամանակ նրանց ներգրավվածությունը աշխատաշուկայում բավականին ցածր է։

Ըստ վիճակագրական կոմիտեի տվյալների՝ Հայաստանում վերջին տարիներին բարձրագույն կրթություն ստացածների ավելի քան 50 տոկոսը կազմում են կանայք՝ 2012-ին՝ 50,4 տոկոսը, իսկ 2020-ին՝ 54,6 տոկոսը։
Նույն աղբյուրի տվյալների համաձայն՝ աշխատաշուկայում զբաղվածների 41 տոկոսը կանայք են։ Իսկ, ընդհանուր առմամբ, աշխատունակ կանանց շուրջ 51 տոկոսը համարվում է աշխատուժից դուրս մնացած։

Միևնույն ժամանակ, խոսուն են աշխատուժից դուրս մնացած և աշխատաշուկայում մասնակիցների վերաբերյալ տվյալները։ Բավականին բարձր սեռային խզվածք կա, սակայն ավելի ցայտուն է այդ խզվածքը հատկապես վերարտադրողական տարիքային խմբում։ Մասնավորապես, աշխատուժից դուրս բնակչության 25-49 տարիքային խմբում սեռային խզվածքը 67 տոկոս է, իսկ աշխատուժի մասնակցության նույն տարիքային խմբում սեռային խզվածքը կազմում է շուրջ 41 տոկոս։

 

Խոսուն են նաև սեռային խզվածքի ցուցանիշների պատճառները։ «Հայաստանի կանայք և տղամարդիկ 2021» հետազոտության մեջ նշվում է․ «․․․հիմնականում պայմանավորված ընտանեկան պարտականություններով (հղիություն, ծննդաբերություն, երեխայի խնամք և այլն) կանանց զբաղվածությամբ»։

Փաստորեն, Հայաստանում կա իրավիճակ, երբ աշխատունակ կանանց կեսից ավելին դուրս է մնում աշխատաշուկայից և ունի պասիվ մասնակցություն տնտեսության մեջ։ Մինչդեռ, ըստ ՄըքՔինզիի 2015 թվականի (McKinsey 2015) զեկույցի՝ կանանց հավասար մասնակցությունը աշխատաշուկայում լրացուցիչ 12 տրիլիոնի հասույթ կապահովի համաշխարհային տնտեսության համար մինչև 2025 թվականը:

Աղբյուրը՝ «Կրծքով կերակրելու իրավունքը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» հետազոտություն:

*Իրազեկումը պատրաստվել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» արշավի ծրագրի շրջանակում, որն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ՝ «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի շրջանակում:

Հանդիպում ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի հետ

Մայիսի 5-ին Մարդու իրավունքների պաշտպան Քրիստինե Գրիգորյանը հանդիպել է «Կետ 33» հասարակական կազմակերպության նախագահ Աստղիկ Կարապետյանի և կազմակերպության իրավաբան, փաստաբան Գևորգ Սլոյանի հետ:

Հանդիպման ժամանակ Աստղիկ Կարապետյանը ներկայացրել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» ծրագրի շրջանակում արված՝ «Կրծքով կերակրելու իրավունքը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» հետազոտությունը, որն իրականացվել է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ` «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի շրջանակում:

Քննարկվել են աշխատավայրում կրծքով կերակրելու իրավունքի իրացմանը խոչընդոտող խնդիրները, օրենսդրական կարգավորումները, «Կետ 33» ՀԿ կողմից առաջարկվող փոփոխությունները։

Քրիստինե Գրիգորյանն իր խոսքում նշել է, որ ողջունում է առաջարկվող փոփոխությունների գաղափարը. «Ընդհանրապես կանանց տնտեսական ակտիվացման կամ հզորացման հարցերին նվիրված բոլոր քննարկումներում իմ կողմից մշտապես բարձրացվում է այն հարցը, որ ծննդաբերության կամ երեխայի խնամքի արձակուրդից վերադառնալիս կանայք հանդիպում են մի շարք խնդիրների, որոնցից մեկը հենց կրծքով կերակրելու իրավունքի իրացումն է»:

Պաշտպանը պատրաստակամություն է հայտնել հանրային աջակցություն ցուցաբերել «Կետ 33»-ի կողմից առաջարկվող փոփոխություններին:

 

Համագործակցության համաձայնություն՝ աշխատող կնոջ կրծքով կերակրելու իրավունքի իրացմանն ուղղված աշխատանքային հանդիպման արդյունքում

Հայաստանը դանդաղում է աշխատավայրում կանանց կրծքով կերակրելու իրավունքի իրացման համար համապատասխան պայմանների ստեղծման հարցում․ այս մասին նշվեց ապրիլի 15-ին՝ «Կրծքով կերակրումը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» թեմայով աշխատանքային հանդիպման ժամանակ։

Հանդիպումը կազմակերպվել էր «Կետ 33» հասարակական կազմակերպության կողմից՝ Եվրոպական միության կողմից ֆինանսավորվող և «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության կողմից իրականացվող «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի՝ «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» արշավի շրջանակում։

«Քաղաքացիական հասարակության զարգացումը «Մարդը կարիքի մեջ» կազմակերպության ռազմավարական զարգացման ուղղություններից մեկն է և այս տարածաշրջանային ծրագրի շրջանակում մենք աշխատում ենք աջակցել նորաստեղծ կազմակերպություններին՝ լուծելու իրենց առջև դրված բազմաթիվ ու բազմատեսակ խնդիրները։ Ուրախ ենք, որ մեր ծրագրի շահառու է նաև «Կետ 33» ՀԿ-ն, որի գործունեությունը միտված է հղի և վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց իրավունքների պաշտպանությունը»,- բացման իր խոսքում նշեց «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի ղեկավար Անահիտ Երնջակյանը։

«Մեր նպատակը ոչ միայն կնոջ աշխատանքային իրավունքների պաշտպանությունն է, այլ հարմարավետ, ընտանիքամետ միջավայր ունենալն է, որը նպաստում է ընտանիքի բարեկեցությանը և բխում է թե՛ գործատուի, թե պետության շահերից»,- նշեց «Կետ 33» ՀԿ նախագահ, «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» ծրագրի ղեկավար Աստղիկ Կարապետյանը։
Հանդիպման ժամանակ «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» ծրագրի իրավաբան Գևորգ Սլոյանը ներկայացրեց ծրագրի շրջանակում կատարված «Կրծքով կերակրումը և ընտանիքամետ մոտեցումները աշխատավայրում» հետազոտության հիմնական դրույթները, որը ներառում է հայաստանյան և միջազգային օրենսդրական կարագավորումները, խնդիրները և դրանց ուղղված բարեփոխումների առաջարկությունները։

«Հետազոտությունը կազմելիս մենք հատուկ կարևորել ենք այն, որ առաջարկվող փոփոխությունները հնարավորություն ստեղծեն աշխատող կնոջ կրծքով կերակրելու իրավունքը իրացնելուն, միևնույն ժամանակ ավելորդ բեռ ու ճնշում չլինեն գործատուների համար։ Այս բալանսը մենք իսկապես շատ ենք կարևորում»,- ասաց Գ․ Սլոյանը։

Հանդիպմանը ներկա էին Ազգային ժողովի պատգամավորներ Հերիքնազ Տիգրանյանը, Զարուհի Բաթոյանը, ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Ծովինար Հարությունյանը, ներկայացուցիչներ ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունից, մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակից, առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմնից և այլ տեղական, միջազգային կառույցներից։

Քննարկվեցին առկա խնդիրները, ներկայացվեցին նոր դիտարկումներ և առաջարկություններ։ Հանդիպման արդյունքները նույնպես կներառվեն հետազոտության մեջ, որը կհրապարակվի կազմակերպության կայքում և կփոխանցվի կառավարությանն ու Ազգային ժողովին։

Բարեփոխումներին ուղղված աշխատանքները համատեղելու և շարունակական դարձնելու վերաբերյալ ձեռքբերվեցին նաև համաձայնություններ։ Մասնավորապես, հետազոտության և հանդիպման արդյունքում վերհանված օրենսդրական փոփոխությունների առաջարկությունների քննարկման և հետագայում ընդունման նպատակով առաջիկայում կլինեն տարբեր ձևաչափով հանդիպումներ պատգամավորների և կառավարության ներկայացուցիչների հետ, գործատուների շրջանում ընտանիքամետ և կրծքով կերակրումը խրախուսող քաղաքականության մշակման և որդեգրման վերաբերյալ նոր նախագծեր իրականացնելու համար հանդիպումներ կլինեն միջազգային և տեղական կառույցների ներկայացուցիչների հետ։

Loading...

Loading…