Posts

Սխալ է, երբ ամբողջությամբ «ներդրվում» ես երեխայի համար` քեզ համար անձնական տարածք չթողնելով. Աստղիկ Սարգսյան

Loading...

Loading…

Հարցազրույցը՝ Սաթենիկ Հայրապետյանի

Լուսանկարները՝ Շուշան Շատիկյանի

«Երբեք ներողություն մի խնդրեք այն բանի համար, որ կին եք ու մայր»․ Ջեսիկա Փրեսլեր

«Բացահայտելով Աննային» նեթֆլիքսյան կարճ սերիալը պատմում է այն մասին, թե ինչպես է լրագրող Վիվիան Քենթը հետաքննում 26-ամյա ամբաստանյալ Աննա Սորոկինի անցած ճանապարհը։

Ֆիլմում նկարագրվում է իրական պատմություն այն մասին, թե ինչպես է 26-ամյա Աննան, կեղծելով ինքնությունը, հիմարացնում նյույորքյան էլիտայի բավականին հարուստ մարդկանց, մեծ գումարներ յուրացնում, շքեղ կյանքով ապրում։ Եվ, ի վերջո հայտնվում է բանտում։

Ֆիլմի գլխավոր հերոսը լրագրող Վիվիանն է․ հղի կին, ումից խմբագիրներն ուզում են ազատված լինել։ Խտրականություն, ագրեսիա, անվտահություն։ Մինչդեռ նա աշխատում է մեծ եռանդով ու ջանասիրությամբ։ Նույնիսկ ծննդաբերությունից րոպեներ առաջ նա գրասենյակում հոդվածի վրա է աշխատում՝ հիվանդանոց գնալու պայուսակը կողքին ու գրասենյակային աթոռին սրբիչ փռած (միգուցե պտղաջրերը գնային աշխատելու ժամանակ)։

Վիվիանի կերպարի նախատիպը ամերիկացի հայտնի լրագրող Ջեսիկա Փրեսլերն (Jessica Pressler) է, ում հոդվածի հիման վրա էլ ստեղծվել է ֆիլմը։ Ջեսիկան նաև ֆիլմի պրոդյուսերներից մեկն է։ Իր հոդվածը գրելու ժամանակ Ջեսիկան նույնպես հղի է եղել, սակայն Venture-ին տված հարցազրույցում պատմել է, որ խմբագրության մթնոլորտը և այլ դետալներ չափազանցված են։

Հետաքրքիր է նրա պատմությունը, թե ինչպես են Netflix և Shondaland ընկերությունները կապվել Ջեսիկայի հետ և համաձայնեցրել՝ հոդվածի հիման վրա ֆիլմի նկարահանումը․

«Հիշում եմ նրանք կապվեցին ինձ հետ, երբ ես նոր էի հիվանդանոցից տուն տեղափոխվել կամ նույնիսկ հենց հիվանդանոցում էի՝ 2018-ի հունիսին։ Եվ ես պատասխանեցի․ «Կներեք, ես չեմ հասցնում էլ․նամակներին հետևել, երեխայով եմ զբաղված»։ Ի պատասխան Շոնդան ուղարկեց ինձ այս խորհրդանշական պատասխանը․ «ԵՐԲԵ՛Ք ներողություն մի խնդրեք այն բանի համար, որ կին եք ու մայր։ Եթե դուք տղամարդ լինեիք, ձեր նկարը կդնեին Time ամսագրի շապիկին՝ միաժամանակ երեխաներին խնամելու ու որևէ գործ անելու համար»։ Ես ցնցված էի»։

Վերադառնալով ֆիլմին, պետք է նշել, որ դերասանուհի Աննա Կլամսկին (Anna Chlumsky) հիանալի է խաղում և դիտողին փոխանցում հղի կնոջ հույզերն ու վախերը՝ աշխատանքի, կարիերայի հետ կապված։

Ի դեպ, Աննա (Դելվեյ) Սորոկինի դերում Ջուլիա Գարներն է, ավելի հայտնի նետֆլիքսյան մեկ այլ՝ «Օզարկ» ֆիլմից։

Վճարվող արձակուրդ՝ աշխատող մայրերին

Մայրության վաղ շրջանում կանանց կարևոր աշխատանքային իրավունքներից է նրանց վճարվող արձակուրդի իրավունքը, որի իրացման ընթացքում պահպանվում է աշխատատեղը: Օրենսգիրքը որպես նպատակային արձակուրդ սահմանում է հղիության և ծննդաբերության (մայրության) արձակուրդը, ինչպես նաև մինչև երեք տարեկան երեխայի խնամքի համար տրամադրվող արձակուրդը:

Հղիության և ծննդաբերության արձակուրդ

Աշխատանքային օրենսգրքի 171-րդ հոդվածով սահմանվում է, որ աշխատող կանանց տրամադրվում է հղիության և ծննդաբերության արձակուրդ`

1) 140 օր (70 օր` հղիության, 70 օր` ծննդաբերության),

2) 155 օր (70 օր` հղիության, 85 օր` ծննդաբերության)` բարդ ծննդաբերության դեպքում,
3) 180 օր (70 օր` հղիության, 110 օր` ծննդաբերության)` միաժամանակ մեկից ավելի երեխաներ ունենալու դեպքում:

Հղիության և ծննդաբերության արձակուրդը հաշվարկվում է միասին և կնոջը տրամադրվում է ամբողջությամբ: Ժամանակից շուտ ծննդաբերելու դեպքում հղիության արձակուրդի չօգտագործված օրերը գումարվում են ծննդաբերության արձակուրդի օրերին:

Նպաստ

Երեխայի խնամքի նպաստը տրվում է մինչև երեխայի երկու տարեկանը լրանալը, այնուհետև, թեև կինը իրավունք ունի արձակուրդում լինել մինչև երեխայի 3 տարեկանը լրանալը, սակայն այս ժամանակահատվածի համար պետությունը նպաստ չի վճարում։

Մինչև երկու տարեկան երեխայի խնամքի նպաստի իրավունք ունեն՝

1. ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքով սահմանված կարգով մինչև երեք տարեկան երեխայի խնամքի արձակուրդում գտնվող ծնողը՝ մինչև երեխայի երկու տարեկանը լրանալը,

2.գյուղական բնակավայրի հասցեով հաշվառված և փաստացի բնակվող ծնողը (և՛ աշխատող, և՛ չաշխատող), մինչև երեխայի երկու տարեկանը լրանալը, եթե երեխայի ծննդյան կամ խնամքի նպաստի համար դիմելու օրվա դրությամբ առնվազն մեկ տարի անընդմեջ հաշվառված է գյուղական բնակավայրի հասցեով:

*Իրազեկումը պատրաստվել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» արշավի ծրագրի շրջանակում, որն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ՝ «Մարդը կարիքի մեջ» հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի շրջանակում:

Կրծքով կերակրման խրախուսումը աշխատող կանանց համար

Յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի ստանալու կրծքով կերակրում՝ որպես օպտիմալ և այլընտրանք չունեցող միջոց անվտանգ և համապատասխան (համարժեք) սնուցում ստանալու համար:

Միևնույն ժամանակ, կրծքով կերակրող կինն իրավունք ունի համապատասխան պայմաններ ունենալու աշխատավայրում, քրեակատարողական հիմնարկներում, առողջապահական կազմակերպություններում և այլ հասարակական վայրերում կրծքով կերակրելու համար:

Երեխային կրծքով կերակրումն ու աշխատանքը համատեղելի են։ Ավելին` աշխատանքային ժամերին կրծքով կերակրումը միջազգայնորեն ճանաչված իրավունք է։ Մասնավորապես, ԱՄԿ Մայրության պաշտպանության կոնվենցիայի (թիվ 183) 10-րդ հոդվածը սահմանում է ԿԿ համար առնվազն մեկ անգամ ընդմիջման, աշխատանքային ժամերի կրճատման իրավունքի մասին։ Նախատեսվում է, որ չաշխատած ժամերի, ընդմիջումների դիմաց կինը վճարվում է։

ՀՀ Աշխատանքային օրենսգրքում հստակ դրույթներ կան, որոնց նպատակը արձակուրդից հետո երեխայի կրծքով կերակրումը շարունակելուն նպաստելն է։

Այսպես՝ Օրենսգրքի 258-րդ հոդվածը սահմանում է, որ կրծքով կերակրող կնոջը մինչև երեխայի մեկուկես տարին լրանալը, բացի հանգստի և սնվելու համար տրամադրվող ընդմիջման ժամերից, երեխային կերակրելու համար յուրաքանչյուր երեք ժամը մեկ տրամադրվում է լրացուցիչ ընդմիջում` կես ժամից ոչ պակաս տևողությամբ:

Երեխային կերակրելու համար նախատեսված ընդմիջումների ժամանակահատվածում աշխատողը վարձատրվում է միջին ժամային աշխատավարձի չափով: Այսինքն՝ 8 ժամ տևողությամբ աշխատանքային օրվա ընթացքում կրծքով կերակրող կինը կարող է ունենալ հավելյալ առնվազն 1 ժամ ընդմիջում։

* Իրազեկումը պատրաստվել է «Հարմարավետ միջավայր վաղ մայրության շրջանում գտնվող կանանց համար» արշավի ծրագրի շրջանակում, որն իրականացվում է Եվրոպական միության ֆինանսավորմամբ՝ «Մարդը կարիքի մեջ»  հասարակական կազմակերպության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները՝ որպես փոփոխությունների կրողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում»  ծրագրի շրջանակում: