Տաթև Օհանյան․ «Արժանապատիվ մայրություն»
«Կետ 33» տեղեկատվական, իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությունը հայտարարել է «Արժանապատիվ մայրություն» լրագրողական և ստեղծագործական նյութերի մրցույթ՝ մանկաբարձական բռնության թեմայով։ Մրցույթն իրականացվում է «Արժանապատիվ մայրություն. ո՛չ մանկաբարձական բռնությանը» ծրագրի շրջանակում՝ Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամի կողմից Շվեդիայի կառավարության աջակցությամբ իրականացվող «Քաղաքացիական հասարակության զարգացման ազդեցության ընդլայնում» ծրագրի շրջանակում։
Ստորև ներկայացնում ենք ստեղծագործական նյութ անվանակարգի համար ստացված աշխատանքները՝ առանց որևէ խմբագրման։ Նյութերը հրապարակվում են հեղինակների համաձայնությամբ։
Նշում․Այս պատմությունները որևէ բժշկի կամ բուժանձնակազմի անդամի մեղադրելու համար չեն, այլ այն մասին են, որ Հայաստանում ծննդօգնության ոլորտում կան խնդիրներ, որոնց մասին պետք է բարձրաձայնել և մտածել դրանց լուծումների ուղղությամբ։
Զգուշացում․Նյութը կարող է պարունակել դաժանության և ցավի նկարագրություններ։
Հեղինակ՝ Տաթև Օհանյան
(դրամա, թրիլլեր)
Լուսեի կյանքում երկար տարիներ միայն մեկ մեծ նպատակ էր շողում՝ մայրանալ։ Տարիների բուժումներից, անքուն գիշերներից և մեծ հույսերից հետո, երբ վերջապես հղիությունը հաստատվեց, նա կարծես երազում լիներ։ Ուրախության արցունքները գլորվում էին նրա այտերին։ Հանկարծ այդքան երկար սպասված իր երազանքը իրականություն էր դառնում։
Լուսեի ամբողջ կյանքը փոխվեց, երբ իմացավ, որ վերջապես սպասված հրաշքը եկել է։ Նա արդեն սկսեց իր երեխայի հետ խոսել, զրուցել նրա հետ, զգալով, որ իր ներսում փոքրիկ մի կյանք է ծաղկում։ Ամեն օր, ամեն պահ, նրա միակ նպատակն էր երեխայի համար ամենաանվտանգ միջավայրը ստեղծելը՝ սննդից մինչև հանգստությունը։ Նա պատկերացնում էր, թե ինչպես էր երեխան իրենից ժպիտներ ժառանգելու, և ինչպես էր նրա ձայնը լցնելու տունը։
Բայց ուրախությունը երկար չտևեց։ Հերթական բուժզննման ժամանակ բժիշկը լարված հայացքով նայեց էկրանին։ Բառերը կարծես քամին էր տանում, բայց Լուսեին հասան նրա արտաբերած բառերը. «Պետք է հետազոտություններ կատարենք, պտղի զարգացումը ճիշտ ձևով չի ընթանում»։
Երբ հետազոտությունների պատասխանը եկավ, բժիշկն առաջարկեց անհապաղ դադարեցնել հղիությունը։ «Պտուղը թերզարգացած է, և առողջական լուրջ խնդիրներ ունի, ինչը կարող է վտանգավոր լինել ինչպես նրա, այնպես էլ քո համար»։ Լուսեն կորցրեց իրեն։ Նա լսում էր բժիշկի բառերը, բայց նրա սիրտը չէր զարկում։
Լուսեն զգում էր, թե ինչպես էին բժիշկները փորձում համոզել իրեն, բայց իր ներսում ուժեղ մի ձայն ասում էր՝ այս երեխան իրենն է։ Մտքում նա հիշում էր անցած բոլոր դժվարությունները, այն տարիները, երբ ամեն օր գրկում էր ու պատկերացնում իր երեխային։ Նա չի կարող ու չի ուզում հանձվել։ Լուսեն որոշեց՝ ինչ էլ լինի, նա պայքարելու է։
Հաջորդ օրերը լցված էին անհանգստությամբ, բայց նաև վստահությամբ։ Նա տարբեր բժիշկների դիմեց, մի մասն էլ համոզում էր ավելորդ հույեր չունենա և արագ գործի անցնի։ Բայց կային նաև բժիշկներ, որ համբերատար լսում էին, քննարկում տարբեր բուժման և վերահսկման ուղիները։ Լուսեն գիտեր, որ խաչմերուկի մոտ է կանգնած, բայց իր սրտի ձայնը նրան չէր թողնում հանձնվել։
«Բայց սա իմ երեխա է»,- ասաց նա, փորձում էր առաջ քաշել իր կարծիքը, սակայն բժիշկների աչքերում միայն հապճեպություն էր տեսնում։ Նրանք թվացյալ վստահ էին, որ գիտեն, թե ինչն է ամենահիմնականը, և մոռանում էին, որ յուրաքանչյուր մայր ունի իր իրավունքները։ Լուսեն փորձում էր պայքարել, բայց նրանց ճնշումը նման էր ամպի, որը ճնշում էր նրա հոգին։
Մի քանի օր շարունակ նա չի կարողանում մոռանալ բժիշկների հորդորները։ Նրա սիրտը բորբոքվում էր, երբեմն թվում էր, որ աշխարհի ողջ ճնշումը իր ուսերին է։ Նա մտածում էր, թե ինչպես կարող է պաշտպանել իր երեխային, երբ նա արդեն սկսում է զգալ նրան։ Յուրաքանչյուր հանգստյան օր նա այցելում էր գրադարանը, կարդալով մայրության և երեխայի իրավունքների մասին։
Լուսեն ընտանիքի աջակցությունը ուներ, բայց միշտ էլ զգում էր՝ այս պայքարը իր անձնական մարտն էր՝ միայն իր և իր երեխայի միջև։ Օր օրի նա ավելի ամուր էր դառնում, ավելի հաստատակամ։ Երբ նորից բժիշկների մոտ էր գնում, կարդացած, պատրաստված ու վստահ էր գնում՝ հստակ իմանալով, որ երեխան իր ներսում ապրելու հնարավորություն ունի։
Շաբաթներ անցան, և փոքրիկի սրտի խփոցները լսվեցին ավելի հստակ ու ուժեղ։ Յուրաքանչյուր այցելության ժամանակ, բժիշկները զարմանում էին նրա ամրության վրա, ինչպես էր նա, ի հեճուկս բոլոր կանխատեսումների, կարողանում վստահ առաջ շարժվել։
Նրա պայքարը վերջապես պսակվեց հաջողությամբ. Լուսեի բալիկը ծնվեց։ Այդ օրը նրա սրտում հնչում էր միայն մեկ բան՝ մոր սերը կարող է հաղթահարել ամեն ինչ, երբ պայքարում է արժանապատվության ու սեփական ընտրության համար։
Այս պատմությունը «Արժանապատիվ մայրություն» է, որտեղ կինն իր ուժեղ կամքով ապացուցում է, որ մայրությունը ոչ միայն երեխա ունենալ է, այլ նաև անձնական ազատության, ինքնորոշման և արժանապատվության պահպանման պայքար, որն ամեն մի կնոջ համար անչափ կարևոր է։
